Stel je bent van plan om samen met een zakenpartner een nieuwe BV op te richten. Je wilt dan beiden aandeelhouder worden in de nieuwe vennootschap. Vaak gebeurt dit dan elk via een eigen personal holding. Het is aan te raden om, naast de statuten, na te denken over een aandeelhoudersovereenkomst. Hierin worden afspraken vastgelegd over elkaars rechten en verplichtingen. Door hier vooraf goed bij stil te staan, kunnen vervelende discussies achteraf voorkomen worden. Ondernemers in de IB-sfeer, zoals een maatschap of VOF hebben ook soortgelijke overeenkomsten, maar in dit artikel beperken we ons tot de BV-structuur.
Wat is een aandeelhoudersovereenkomst en waarom niet alleen statuten?
Een aandeelhoudersovereenkomst is een onderhandse overeenkomst waarin de onderlinge verhoudingen tussen aandeelhouders worden vastgelegd. Het is wettelijk niet verplicht om een aandeelhoudersovereenkomst af te sluiten, maar uit ervaringen blijkt dat het vaak wel aan te raden is. Je kunt ze zelf opstellen of formeel laten regelen via een advocaat of notaris.
Wat kun je onder meer vastleggen in een aandeelhoudersovereenkomst?
• Zaken die afwijken van wettelijk verplichte bepalingen in de statuten.
• Afspraken over bestuurlijke taken, vergoedingen en dividendbeleid.
• Bestuursbesluiten, aandeelhoudersbesluiten en stemverhoudingen.
• Aanbiedingsregelingen en goedkeuringsregelingen.
In principe kun je alle afspraken die je vastlegt in een aandeelhoudersovereenkomst ook in de statuten opnemen. Waarom dan toch een aparte overeenkomst? Statuten zijn openbaar te raadplegen en misschien wil je niet dat iedereen alle persoonlijke en onderlinge afspraken kan inzien. Juist dan biedt een aandeelhoudersovereenkomst uitkomst. In de statuten worden dan alleen de algemeen noodzakelijke afspraken vastgelegd.
De link met Financiële Planning
Als Financieel Planner werken we veel met ondernemers, waarbij de persoonlijke en zakelijke (BV) financiën vaak door elkaar lopen. We begeleiden ondernemers in het realiseren van hun doelstellingen, maar kijken ook naar de risico’s. In aandeelhoudersovereenkomsten zijn hierover meestal afspraken gemaakt.
De praktijk leert ons dat de aandeelhoudersovereenkomst nogal eens ontbreekt, omdat deze niet “te vinden” is. Als hij er dan toch is, komt het regelmatig voor dat deze al jaren niet is beoordeeld op aansluiting bij de huidige actualiteit. Wij vinden het belangrijk om onze klanten actief te informeren over mogelijke gevolgen. Het belang van periodieke aandacht voor deze overeenkomst laten we zien aan de hand van twee veel voorkomende praktijkvoorbeelden.
Overlijden van een aandeelhouder
Twee aandeelhouders hadden meer dan 10 jaar geleden met elkaar afgesproken dat bij overlijden van de één, de ander de aandelen zou overnemen uit de nalatenschap. Bij de start hadden de aandelen nog geen waarde, maar vorig jaar waren deze aandelen minimaal € 2.000.000 waard. Op onze vraag of er voldoende kapitaal aanwezig was om de aandelen bij overlijden van een van de twee over te nemen, moest het antwoord helaas schuldig worden gebleven.
Gelukkig kon nog tijdig worden bijgestuurd door hier, tegen geringe premie, een voorziening voor te regelen. De continuïteit van de onderneming was weer gewaarborgd, omdat de achterblijvende aandeelhouder voldoende kapitaal had om de aandelen over te nemen. En, ook niet geheel onbelangrijk: de achterblijvende partners waren verzekerd van een onbezorgde financiële toekomst.
Arbeidsongeschiktheid
In een andere situatie hadden beide aandeelhouders met elkaar afgesproken dat in geval van arbeidsongeschiktheid, nog gedurende een jaar het salaris zou worden doorbetaald, waarna de aandelen ter overname moesten worden aangeboden aan de ander.
Bij het beoordelen van de arbeidsongeschiktheidsverzekering, als onderdeel van het Financieel Plan, bleek dat beide aandeelhouders een wachttijd hadden van 3 maanden, voordat een uitkering uit de verzekering zou volgen. Hier was dus sprake van een mismatch tussen zakelijke afspraken en wat privé geregeld was. Uit de reserves en ieders rol in de onderneming bleek dat een jaar wachttijd in de verzekering prima kon, waardoor een besparing van circa. € 1.000,- per persoon per jaar kon worden gerealiseerd.
En nu?
Bovenstaande voorbeelden tonen aan dat ook een aandeelhoudersovereenkomst periodiek moet worden onderhouden en aandacht verdient in jouw belang. Als Financieel Planner zijn wij gewend om de dwarsverbanden tussen zakelijk en privé te herkennen en hierop te acteren in samenwerking met je accountant of fiscalist. De mogelijke oplossingen kunnen wij regelen, omdat wij in het bezit zijn van de wettelijk verplichte vergunningen.
Wij denken graag “out of the box” om voor jou van waarde te zijn.
