Dan heb je jaren gespaard om een mooi pensioenkapitaal op te bouwen…. Als je dan ziet wat je er voor terugkrijgt per jaar, valt dat vaak tegen, horen wij regelmatig. Er lijkt ook weinig meer te kiezen. Is dat wel zo? Is het doorbeleggen na pensioendatum wellicht toch een optie voor jou?
Wij merken dat deze optie nog (te?) weinig aandacht krijgt in de markt. Daarom geven wij je in dit artikel meer informatie over de verschillende mogelijkheden van doorbeleggen na pensioendatum.

Pensioen, hoe zit het ook alweer?

Niet alles wat in de volksmond pensioen heet is ook echt pensioen. Formeel is het zo dat pensioen iets is, dat in de verhouding werkgever-werknemer wordt opgebouwd. Pensioen is dus altijd van een werknemer, eventueel een DGA. Voor de fijnproever: pensioen zit in de tweede pijler. Heb je zelf als privépersoon of als ondernemer ‘pensioen’ opgebouwd, dan gaat het vaak om een lijfrente. Ook weer voor de fijnproever: lijfrente zit in de derde pijler.

Er zijn meerdere verschillen tussen pensioen en lijfrente. In dit verband noemen we één belangrijk verschil: een pensioenuitkering moet altijd (deels) levenslang lopen. Om die reden kan een pensioenuitkering alleen worden uitgevoerd door een verzekeraar. Een lijfrenteuitkering mag tijdelijk lopen en daarom mag deze ook bij een bank of beleggingsinstelling worden ondergebracht. In dit artikel richten we ons op pensioen, mede omdat in steeds meer pensioenregelingen sprake is van opbouw van een pensioenkapitaal in plaats van een vast percentage van het loon. Als de nieuwe pensioenwet in maart of april 2023 door de Eerste Kamer komt, wordt dit de norm. Iedereen krijgt een pensioenkapitaal en beslist zelf hoe hij zijn uitkering vorm geeft.
De pensioenuitkering koop je dus aan bij een verzekeraar. Er zijn meerdere variabelen, zoals de eerste jaren wat meer en later wat minder uitkering, indexatie en de hoogte van het partnerpensioen. Dit zijn ook belangrijke keuzeopties, maar die laten we voor nu buiten beschouwing.

Vaste uitkering

Tot voor kort was het zo dat je met je pensioenkapitaal een vaste periodieke uitkering moest aankopen. Afhankelijk van de rentestand op het moment van aankoop werd de uitkering vastgesteld. Dat kan nog steeds. Ook bestaan er soms opmerkelijke verschillen tussen de aanbieders van deze pensioenuitkeringen die soms oplopen tot 20%. Vergelijken loont vaak echt de moeite.

Variabele uitkering als gevolg van doorbeleggen

Een alternatief voor de vaste uitkering is de uitkering waarbij het pensioenkapitaal, dat nog niet is uitgekeerd, wordt doorbelegd.
Stel er is een pensioenkapitaal van € 200.000,-. Stel dat het eerste jaar € 10.000,- wordt uitgekeerd. Dan zit er na een jaar nog € 190.0000,- in de pensioenpot, vermeerderd met het gemaakte rendement op dat kapitaal. De verwachting is een goed beleggingsrendement; het risico is een tegenvallend of mogelijk negatief rendement. Het beleggingsresultaat is dus bepalend voor de hoogte van de uitkeringen van het volgende jaar of de volgende jaren en niet zoals voorheen de rente.

Verzekeraars bieden hier verschillende opties aan, vaak specifiek per verzekeraar.

De verzekeraar biedt een beleggingsproduct aan, waarbij het gehele pensioenkapitaal (bij deze uitvoerder) moet worden belegd;

De verzekeraar biedt enkele opties, waarbij bijvoorbeeld 75%, 50% of 25% wordt doorbelegd en het overige deel ‘vast’ wordt uitgekeerd;

De verzekeraar biedt verschillende beleggingsprofielen aan, waarmee kan worden belegd met het pensioenkapitaal, variërend van risicomijdend tot risicovol;

De verzekeraar biedt een uitkering aan, waarbij het beleggingsrendement over een periode van tien jaar bepalend is voor de hoogte van de (vervolg-)uitkeringen. Het beleggingseffect wordt dus gedempt;

De verzekeraar combineert meerdere pensioenbedragen en ingangsdata en berekent het beleggingsresultaat om naar de verschillende uitkeringen.

Daarnaast is het mogelijk om grote pensioenkapitalen te splitsen en te verdelen over meerdere uitvoerders. Dit is een markt die in ontwikkeling is en waar de mogelijkheden per verzekeraar nog zullen wijzigen.

Hoe werkt de pensioenuitkering nu?

Op dit moment wordt er nog relatief weinig pensioen uitgekeerd op basis van beleggingen. Toch is het de verwachting dat dit de komende jaren de norm gaat worden. Wettelijk wordt ook geregeld dat wanneer je pensioen opbouwt bij een instelling die geen pensioen op basis van beleggingen uitkeert, je de mogelijkheid hebt om bij een andere partij je pensioen aan te kopen. Dat geldt ook als je je pensioenkapitaal hebt opgebouwd bij een pensioenfonds. Er zit wel een risico aan deze ontwikkeling. Enerzijds is het een positieve ontwikkeling dat werknemers meer keuzevrijheid krijgen in de wijze waarop ze hun pensioen laten uitkeren. Anderzijds kan een pensioenuitkering op basis van beleggen ook tegenvallen. Het risico bestaat dat degene die het meest zijn pensioenuitkering nodig heeft, ook de meeste risico’s naar zich toe trekt om een hoge uitkering te kunnen krijgen.

Onze conclusie

Er valt veel te kiezen wanneer je een pensioenkapitaal wilt omzetten in een periodieke uitkering. Laat je vooral goed voorlichten over je mogelijkheden. Twijfel je over wat voor jou de beste optie is, laat je dan goed adviseren.